Zaostavština dr Petra Opačića, 44 arhivske kutije, u Arhivu Srbije

Na sajtu Arhiva Srbije, u rubrici Darodavci za 2017. godinu, objavljeno je: „Jelena Opačić iz Beograda poklonila je Arhivu Srbije zaostavštinu svog oca, dr Petra Opačića, učesnika Narodnooslobodilačke borbe, istoričara i pukovnika JNA. Zaostavštinu, u obimu od 44 arhivske kutije, čine lična dokumenta, ordenje, odlikovanja, prepiska, rukopisi, fotografije, mikrofilmovi i radni materijal nastao u radu dr Opačića. Takođe su preuzete i knjige istorijske tematike“.
Petar Opačić (Plavno, 1927 - Beograd 2015) autor je više knjiga iz ratne istorije Srbije i srpskog naroda, posebno iz periodra Prvog svjetskog rata.
U rodnom Plavnu je završio osnovnu školu. Učesnik je NOB od 1941. godine (kao 15-godišnjak). Bio je pukovnik JNA, profesor na Višoj vojnoj akademiji. Pored vojnih škola, diplomirao je, magistrirao i doktorirao na Filozofskom fakulteta u Beogradu - disertacija Saveznička Solunska ofanziva.
Autor je više knjiga o Prvom svjetskom ratu. Pisao je i o Karađorđevom ustanku 1804. i ratovima između Srbije i turske imperije u 19. i početkom 20. Vijeka i drugim istorijskim temama.
U samo jednom objavljenom radu (“Srpski ustanak, italijanska reokupacija demilitarizovane zone u zapadnom delu NDH 1941. godine, uzroci, tok i posledice“) pisao je o rodnoj Krajini, o događajima kojima je bio svjedok, analizirajući šta je prethodilo narodnom ustanku Srba protiv ustaške vlasti jula 1941.
Prije devet godina, povodom izlaska iz štampe njegove knjige o Živojinu Mišiću, u prikazu je istaknuto: “Monografija do perfekcije objašnjava lični i profesionalni život sigurno najvećeg srpskog vojskovođe Živojina Mišića. Velikim fondom autentičnih dokumenata, i nadasve razumljivim stilom pisanja, autor nas vodi kroz noviju istoriju Srbije, a harizmatični Mišić svojom biografijom ocrtava sva prelomna dešavanja u ključnim periodima srpske države”.
U predgovoru iste, 2009. godine štampane knjige „Srbija između Atante i Centralnih sila 1915-1917“ Opačić je napisao: „U proteklih devet decenija od završetka rata, u svetu je objavljen ogroman broj naučnih studija, popularnih publikacija, literarnih dela i socioloških studija, memoari istaknutih državnika i vojskovođa, kao i tomovi vojne i diplomatske arhivske dokumentacije. Generalštabovi Nemačke, Austrije, Francuske i Velike Britanije objavili su zvanične studije o dejstvima njihovih armije u tom ratu. Zanimljivo je da se u Srbiji, koja je izgubila oko 1.200.000 vojnih i civilnih žrtava i izašla iz rata sa potpuno razorenom i opljačkanom zemljom, najmanje radilo na proučavanju toka i posledica rata uglavnom iz političkih razloga“.
Učestvovao je, krajem 2008. godine, u novinskoj polemici poslije promocije knjige „Nevoljni ratnici-velike sile i Solunski front 1914-1918“ akademika Dragoljuba Živojinovića, na kojoj je govorio akademik Dobrica Ćosića. „Ne mogu da se divim političkoj i državničkoj mudrosti Nikole Pašića, rukovodstvu i strategiji prestolaslednika Aleksandra i vojvoda Putnika i Stepanovića, koji su prepolovljenu vojsku i stotinu hiljada civila, žena i dečaki, ruvođeni fanatiočnom idejom da sloboda i Jugoslavija nemaju cenu, poveli u kolektivno samoubistvo zav ratni cilj koji saveznici nisu tada prihvatili“, rekao je, između ostalog, Ćosić. Na njegovu ocenu o „srpskoj neblagodarnosti“ saveznicima, reagovao je Opačić dokazujući da „države koje se imenuju kao savezničke (...) nisu priznavale Srbiji status savezničke zemlje do poslednjeg pucnja u Prvom svetskom ratu“. Prema njegovim podacima, Srbiju kao savezničku zemlju priznala je samo demokratska vlada Rusije posle Februarske revolucije 1917, a potom posle pobede boljševika u Oktobarskoj revoluciji nova sovjetska vlada „i pozvala je da kao ravnopravni saveznik Rusije učestvuje na budućoj mirovnoj konferenciji“.
Opačić je tada napisao i da je „materijalna pomoć zapadnih članica Antante 'pedantno knjižena' i do poslednjeg pfeninga i centa isplaćena o završetka rata i da se onda radi o ratnom zajmu koji je vraćen uz odgovarajuću kamatu“.
Prema njegovim riječima, (saopštenje na naučnom skupu o knezu Pavlu i 27. martu 1941, održan u Beogradu 2003) Jugoslavija je i u međuratnom periodu bila potpuno izolovana i zaokružena neprijateljskim državama. „Mala Antanta (savez Jugoslavije, Rumunije i Čehoslovačke), koju su ove tri države obrazovale 1920-1921. godine da bi odbranile sistem utvrđen mirovnim ugovorima posle Prvog svetskog rata od u tom ratu pobeđenih država, postepeno je slabila. Na konferenciji u Sijeni (Rumunija), u avgustu 1937, pokazalo se da je Mala antanta „na samrti", a posle nemačke okupacije Čehoslovačke u septembru 1939. godine prestala je i da postoji. Velike zapadne države, Velika Britanija i Francuska, koje su bile garanti čehoslovačke nezavisnosti i mira u Evropi lako su tu zemlju prepustile Hitleru, izjavljujući da je tom žrtvom izbegnut drugi svetski rat, odnosno da je sačuvan mir u Evropi. Obratno, predaja Čehoslovačke Hitleru najrečitije je otkrila svu slabost zapadnih sila, koje su činile stub pobedničke koalicije u Prvom svetskom ratu, što je samo ohrabrilo Hitlera da nastavi svoj imperijalistički pohod“.
Dr Petar Opačić i dr Savo Skoko, takođe pukovnik JNA, bili su među rijetkim autorima koji su nadrasli političke ideologije.. Opačić i Skoko su kao koautori objavljivali monografije o srpskim vojskovođama Živojinu Mišiću i Stepi Stepanoviću još od sedamdesetih godina, zahvaljujući svojoj, ali i odvažnosti urednika tada moćnog izdavača BIGZ.
U prikazu Skokove knjige „Krvavo kolo Hercegovačko“ (Beograd, 2000), koja govori o 1941. godini, Opačić ističe da je bio „svedok mnogih nedaća koje su Skoka u karijeri pratile zbog istinoljubivog kazivanja o istorijskim događajima, ali se nije pokolebati, već je istrajao na putu istine do kraja. Po Opačiću, ta će knjiga „sigurno ući u red trajnih naučnih dostignuća našeg vremena“.
Opačić je krajem osamdesetih godina bio među pokretačima Srpskog kulturnog društva „Zora“ Knin, prve srpske organizacije osnovane u Hrvatskoj poslije Drugog svjetskog rata, i govornik na ponovljenoj osnivačkoj skupštini društva održanoj u njegovom riodnom Plavnu novembra 1989.
Govorio je i na osnivačkom skupu Srpske demokratske stranke, na gradskom trgu u Kninu februara iduće godine. Bio je i među osnivačima Udruženja Srba iz Hrvatske u Beogradu, na Vidovdan 1990. i nekoliko godina potom jedan od najaktivnijih članova.
U jednom intervjuu („24 sata“, Beograd, krajem septembra 2008), otkrio je porodičnu tajnu (Gavrilo Princip i majka Petra Opačića su bliski rođae) o tome kako je sačuvan Gavrilov pištolj, oanj iz kojeg je 28. juna 1914. ubijen austrougarski prijestolonaslijednik Franc Ferdinand i njegova supruga Sofija. „Majka Gavrila Principa, koja je takođe bila član „Mlade Bosne”, čuvala je taj pištolj, a postoji mogućnost da ga je Gavrilova sestra nasledila“, objasnije je Opačić. Te 2008, je pod naslagama prašine, među odbačenim i nepotrebnim predmetima u jezuitskoj zajednici u Beču pronađen stari „brauning”, za koji je utvrđeno da je iz njega pucao Gavrilo Princip“.
Na prošlogodišnjem Međunarodnom sajmu knjiga u Beogradu promovisana je Opačićeva knjiga „Od Beograda do Krfa 1915-1916“, koju je izdao novosadski "Prometej" u saradnji sa RTS-om. U njoj je. prikazan najdramatičniji period u ratnim naporima Srbije u Prvom svjetskom ratu na fonu odnosa Centralnih sila i država Antante prema Srbiji. Očekivalo se da će govoriti na promociji, ali bolest ga je spriječila.