Predavanje dvojice istaknutih predavača Đure Đurića i Radovana Pilipovića, o događajima u Plavnu prije tri vijeka

Predavanju dvojice istaknutih predavača Đure Đurića i Radovana Pilipovića, o događajima u Plavnu prije tri vijeka, i početka Malog morejskog rata, prisustvovalo je u Biblioteci Sveti Sava u Zemunu, oko 50 Plavanjaca i drugih zainteresovanih građana. Predavanje u organizaciji Zavičajnog društva “Plavno” i Srpskog kulturnog društva “Zora” Knin-Beograd, bilo je propraćeno faksilima dokumenata iz 18. vijeka, kao i muzejski vrijednih predmeta sačuvanih u proteklom periodu u najvećem zaseoku u Plavnu, Đurićima, i prvi put dostupnih javnosti.

Đuro Đurić je u predavanju istakao da je u vrijeme Malog morejskog rata (1714-1718), došlo do razgraničenja između Venecije i Osmanlijskog carstva, što je u istoriji nazvano Moćenigova granica. Tada je određen i “kuvin”, odnosno zajedničko zemljište stanovnika Plavna. On je podsjetio da su lokalni uskoci oslobodili Plavno, Strmicu i tvrđavu Glavaš još i prije zvaničnog početka ovog rata. Plavanjac Ratko Đurić poznat pod nadimkom Telenta, je zbog ratnih zasluga dobio odlikovanje generalnog providura Angela Ema. Telenta se nešto kasnije, u ljeto 1715, istakao u još jednoj bici, po svoj prilici, za Sinj. Poslije te bitke, tradicionalno se odigrava viteško narodno takmičenje “Sinjska alka”.

Hrvatska istoriografija najčešće Mali morejski rat, pretencioznao, naziva “Sinjski rat”.

Radovan Pilipović, direktor Arhiva Srpske pravoslavne crkve, govorio je o širem istorijskom kontekstu na početku 18. vijeka, o borbi Srpske Crkve za prava vjernika i same crkve u pokrajini Dalmaciji i susednim područjima. Istakao je veliki doprinos episkopa Savatija i Stefana LJubibratića, inače strica i sinovca, s početka 18. vijeka, koji su na ovo podrušje došli iz Hercegovine. Podsjetio je i više istorijskih velikana Srba iz Dalmacije u 18. vijeku, posebno Gerasima Zelića i Simeoana Končarevića.

U ime Zavičajnog društva i “Zore” novinar D. Perić je, istakao da je “Zora” osnovana prije tačno četvrt vijeka, 25. novembra 1989, u Plavnu, kao i da se 8. januara navršava prva decenija djelovanja zavičajnog društva. Perić je podsjetio i da je period u kojem je osnovana “Zora” bio vrijeme turbulentih promjena i u Kninskoj krajini i čitavoj bivšoj SFRJ. Prema njegovim riječima, oba društva s pravom mogu pohvaliti postignutim rezultatima.

Autori i organizatori predavanja najavili su da će širi tekstovi o te dvije, ali i o drugim temama iz tog i drugih istorijskih perioda Krajine, biti objavljeni u novom, petom broju zbornika “Kninska krajina”.